تعیین ضریب رفتار ‏‎(r)‎‏ برای قابهای فولادی دارای اتصالات خورجینی

استفاده از سازه های فولادی به جهت عوامل اقتصادی، سرعت و سهولت اجرا و تناسب آن با تراز فرهنگ ساخت و ساز کشور، رواج وسیعی در صنعت ساخت و ساز دارا می باشد از جمله ساختمانهای فولادی متداول در کشور، ساختمانهای فولادی با اتصالات خورجین می باشند که به دلایل سهولت اجرا و مزایای اقتصادی، دارای کاربرد وسیعی در کشور ما هستند. اما علیرغم مزایای اشاره شده در بالانگرانی هایی نیز در استفاده از این نوع سیستم ساختمانی وجود دارد که به عنوان مثال می توان به عدم وجود ضریب رفتار ‏‎(r)‎‏ مشخص برای اینگونه از سیستم ها ساختمانی در آیین نامه طراحی ساختمانها در برابر زلزله اشاره کرد. همین موضوع انجام تحقیق در این زمینه را ضروری ساخت.در تحقیق حاضر با توجه به مبانی نظری تعیین ضریب رفتار ‏‎(r)‎‏ در سازه ها، دو نوع سیستم ساختمانی دارای اتصال خورجین در نظر گرفته شد. 1- قاب مهار بندی شده دارای اتصال متداول خورجینی 2- قاب مهاربندی نشده دارای اتصال تقویت شده (صلب) خورجینی، به منظور تعیین ضریب شکل پذیری سیستمهای ساختمانی فوق تعدادی قاب ساختمانی دارای اتصال خورجینی با تعداد دهانه ها و تعداد طبقات مختلف در نظر گرفته شد. به دلیل آنکه معیارهای مشخصی جهت تعیین ضریب شکل پذیری این قابها توسط نرم افزارهای کامپیوتری وجود نداشت، چهار مدل آزمایشگاهی قاب دارای اتصال خورجینی ساخته شد و مورد آزمایش قرار گرفت.پس از انجام آزمایشات ضریب شکل پذیری 4/2= برای مدلهای آزمایشگاهی مهاربندی نشده دارای اتصال صلبی خورجینی و ضریب شکل پذیر 2= برای مدلهای آزمایشگاهی مهاربندی شده دارای اتصال متداول خورجینی بدست آمد. باتوجه به نتایج بدست آمده از آزمایشات و مقایسه آنها با نتایج حاصل از تحلیل مدل کامپیوتری مدلهای آزمایشگاهی توسط نرم افزار ‏‎drain-2dx‎‏ معیارهایی جهت تعیین ضریب شکل پذیری قابهای دارای اتصال خورجینی بدست آمد. از تحلیل قابها و با توجه به معیارهای بدست آمده، ضریب شکل پذیری برای هر طبقه از این قابها تعیین شد. با جایگذاری ضریب شکل پذیری در روابط میراندا ضریب کاهش در اثر شکل پذیری ‏‎(b )‎‏ محاسبه گردید. همچنین با در نظر گرفتن ضرایب کاهش در اثر اضافه مقاومت ( ) مختلف و ضریب کاهش مربوط به روش طراحی ‏‎(y)‎‏، محدوده ای از ضرایب رفتار ‏‎(r)‎‏ برای قابهای دارای اتصال خورجینی به دست آمد که بطور محافظه کارانه به ضریب رفتار ‏‎r=7‎‏ برای قابهای مهاربندی نشده دارای اتصال صلب خورجینی و به ضریب رفتار ‏‎r=4‎‏ برای قابهای مهاربندی شده دارای اتصال متداول خورجینی می توان اشاره نمود.